D Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. D Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• DA'

  Def'etmek, kovmak. Terketmek.

• DA'

  Arabçada "bırak" mânasına emirdir. Meselâ:

• DÂ'

  (C: Edvâ) Maraz, hastalık. * Meşakkat, zahmet.

• DA' MÂ KEDER

  Keder veren şeyi bırak.

• DAA

  Telef etmek, ziyan etmek.

• DAAC

  Gözün çok siyah ve büyük olması.

• DAAK

  Davarın ayağıyla kazılmış yer.

• DAAR (DAÂRE)

  Fısk. * Kapmak. * Yaramazlık.

• DA'AT

  Horluk, zelillik.

• DAB

  f. şan ve şeref, haysiyet.

• DABAR (DIBÂR)

  (C: Debabir) Cemaat, topluluk.

• DABB

  (C.: Dıbâb-Edubb) Keler, kertenkele. * Yaraya merhem sürmek. * Akmak. * Süt sağmak. * Yere yapışmak. * Dudakta olan bir hastalık (çatlayıp kan akar). * Hurma çiçeği.

• DABBE

  (C.: Dıbâb) Dişi kertenkele. * Kapıya koyulan yassı enli demir.

• DÂBBE

  Yürüyen mahluk. Debelenen.

• DÂBBE-SÜVÂR

  f. Hayvana binen, binici.

• DÂBBET-ÜL ARZ

  Hadis-i şerifle âhir zamanda olacağı haber verilen ve âhir zaman alâmetlerinden olan bir nevi mahluk. (Cenâb-ı Hakk'a itâat etmeyenleri içlerinden kemireceği ve yiyeceği bildirilen dehşetli bir mahluk tâifesi.)(Kur'ânda, gayet mücmel bir işaret ve lisân-ı hâlinden kısacık bir ifâde, bir tekellüm var. Tafsili ise; ben şimdilik, başka mes'eleler gibi kat'i bir kanaatla bilemiyorum. Yalnız bu kadar diyebilirim: $ Nasıl ki Kavm-i Fir'avne "Çekirge âfâtı ve bit belâsı" ve Kâbe tahribine çalışan Kavm-i Ebrehe'ye "Ebâbil kuşları" musallat olmuşlar. Öyle de: Süfyan'ın ve deccalların fitneleriyle bilerek, severek isyan ve tuğyana ve "Ye'cüc ve Me'cüc"ün anarşistliği ile fesada ve canavarlığa giden ve dinsizliğe, küfür ve küfrana düşen insanların akıllarını başlarına getirmek hikmetiyle arzdan bir hayvan çıkıp musallat olacak, zir ü zeber edecek. Allahu a'lem, o dâbbe bir nev'dir. Çünki gayet büyük birtek şahıs olsa, her yerde herkese yetişmez. Demek dehşetli bir tâife-i hayvaniye olacak. Belki $ âyetinin işaretiyle, o hayvan, dâbbet-ül arz denilen ağaç kurtlarıdır ki; insanların kemiklerini ağaç gibi kemirecek, insanın cisminde dişinden tırnağına kadar yerleşecek. Mü'minler iman bereketiyle ve sefâhet ve su-i istimâlâttan tecennübleriyle kurtulmasına işâreten, âyet, iman hususunda o hayvanı konuşturmuş. Ş.)

• DA'BEL

  Kurbağa yumurtası. * Güçlü, kuvvetli deve.

• DABENTÎ

  Güçlü, kuvvetli kimse.

• DABGAM

  Arslan, esed.

• DABH

  Atların koşu esnasındaki nefeslerinin sesleridir ki, sahil denilen kişnemek değil, yemi ve sahibini gördüğü zaman yaptığı gibi hamhame denilen sesi de değil; hızlı nefes sesi olan bir harıltı ve hohlamadır. Denilmiştir ki: Dabh, bir at ve bir de köpek koşarken olur. (E.T.)

• DABIK

  Bir yerin adı.

• DABİ

  Kül, ramâd.

• DABİ'

  Yere yapışan, yere yapışıcı.

• DABİB

  Akmak. Seyelân etmek.

• DABİE

  Kişinin çoluk çocuğu.

• DABİR

  Arka, kök, nihâyet. Son, âhir. * Bir nişandan geçen ok.

• DABİRE

  Askerin bozulması.

• DÂBİRET-ÜL İNSAN

  İnsanın ökçe siniri.

• DÂBİRET-ÜT TUYUR

  Kuşların, ayakları arasındaki parmak.

• DABK

  Kendisiyle kuş avlanan bir nesne.

• DABN

  Dar nesne.

• DABR

  Cemaat. * Yaban cevizi. * Sıçramak.

• DABRAK

  şişman ve etli olmak.

• DABS

  (C.: Ezbâs) El ile tutmak.

• DABS

  Mesrur ve mütekebbir olmak. Sevinçli ve kibirli olma hâli.

• DABS

  Ahlâkı kötü ve korkak olmak. * Anlaması, idrâki az olmak.

• DABSEM

  Arslan, esed.

• DABT

  Hıfzetmek. * Cem'etmek, toplamak.

• DABUKA

  Pis. Necis.

• DABURE

  Yer yüzünde gezen hayvanât.

• DABV

  Pişirmek. * Tağyir etmek, değiştirmek.

• DAC

  Çağırmak.

• DAC' $ (DUCU')

  Yan tarafını yere koyup yatmak.

• DA'CA'

  Gözü çok siyah ve büyük olan kadın. (müz: Edac)

• DACC

  Hacıların hizmetkârı ve devecileri. * Hacılar ile birlikte giden, fakat, hac maksudu olmayan bezirgân.

• DACCE

  Bir kere çağırmak ve inlemek.

• DA'CELE

  Gitmekte ve gelmekte tereddütlü olmak.

• DACEM

  Eğrilik.

• DACİ'

  İşlerinde kısaltan. * Yatak arkadaşı.

• DACİA

  Çok fazla bulut.